Strategisch Stedelijk Groen Onderzoek

Er zijn onderzoeken gedaan naar de effecten en mogelijkheden van groene steden. Vaak worden toepassingen al geïntegreerd in verschillende projecten om de stad en zijn omstandigheden te verbeteren. Hoe kan de overheid een pioniersrol spelen in deze evolutie door haar eigen vastgoed in te zetten? In tijden van transitie zijn inspirerende voorbeelden cruciaal, om perspectieven te schetsen en om mogelijkheden te laten zien. Maximale impact vervangt de gesloten businesscase als een startpunt. Iconische projecten zijn platformen voor innovatie in plaats van voorbeelden van toegepaste optimalisatie. Deze verkennende studie beschrijft een mogelijke pioniersrol van de rijksoverheid door vijf inspirerende groene iconen in het centrum van Den Haag te realiseren. Het creëren van groene steden is geen doel, maar een hulpmiddel om verschillende agenda's te realiseren die bijdragen aan een gezonde leefomgeving. Groen toevoegen genereert ruimtelijke bouwstenen om inhoud te geven aan de verbetering van het stadsklimaat, waterbeheer en biodiversiteit en voegt ervaringswaarde toe aan de stad. Deze bouwstenen kunnen zich in verschillende ruimtelijke domeinen bevinden: gebouwen, openbare ruimte, privé-buitenruimtes en interieurs. Het verbeteren van het groene karakter van steden draagt ​​alleen fundamenteel bij aan een gezonde leefomgeving, als verschillende agenda's worden geïntegreerd en individuele domeinen worden gecombineerd tot een geïntegreerd samenwerkingssysteem.    Agenda's Stedelijk klimaat Gemiddeld is de temperatuur in verstedelijkte gebieden hoger dan in landelijke gebieden. Stoepen en gebouwen vangen warmte op en stralen het weer uit. Warmte wordt gereflecteerd en in besloten ruimtes vastgehouden. Samen met de uitlaatemissies en concentratie van gebruikers leidt dit tot temperatuurstijging. Dit wordt 'het Urban Heat Island-effect' genoemd. Door groene gebieden en vegetatie te integreren, kan de beheersing van het stadsklimaat worden verbeterd. De vergroening van gevels en grondlagen absorbeert de hitte en vertraagt ​​de interstitiële verwarming. Verdamping van water zorgt voor koeling. De vergroening van daken zorgt voor een betere isolatie van gebouwen en bomen zorgen voor schaduw op de begane grond. Biodiversiteit De uitgebreide infrastructuur en de verharde openbare ruimte van de stad zijn voor veel soorten niet echt een aantrekkelijke biotoop. Afnemende biodiversiteit heeft een desastreuze impact op het wereldwijde ecosysteem. Herontwikkeling van het stedelijk gebied op een manier die bijdraagt ​​aan het vergroten van de algemene soortendiversiteit is van groot belang. Groene gebieden versterken de biodiversiteit in de stad. Het is belangrijk om verschillende soorten vegetatie te combineren: bos, mantel en zoom. Daarnaast is het aanbod van zowel intensief als extensief beheerd groen noodzakelijk. Speciale aandacht wordt besteed aan het leveren van natte omgevingen. Deze ontbreken vaak in verstedelijkte gebieden. Waterbeheersing De weersomstandigheden worden extremer. Periodes van hevige regenval en droogte wisselen steeds vaker af. Overvloedige neerslag biedt problemen om water op tijd af te voeren. In gevallen van droogte kan de stad profiteren van het hergebruik van opgeslagen water. Daarom is het belangrijk dat steden het water tijdelijk kunnen vasthouden. Daarnaast is het essentieel dat oppervlaktewater wordt gescheiden van afvalwater. Groene zones kunnen hierin een belangrijke rol spelen. Deze zones kunnen regenwater infiltreren, zodat het niet wordt verwijderd. Oppervlaktewater kan ook tijdelijk worden vastgehouden. Vegetatie absorbeert (overtollig) water, zodat het uiteindelijk verdampt. Bovendien kan specifieke beplanting ook worden gebruikt om regenwater te reinigen, zodat het voor verschillende functies en toepassingen kan worden gebruikt. Belevingswaarde De ontwikkeling van verkeer en infrastructuur heeft de afgelopen decennia grote druk gelegd op het publieke domein van veel steden. Dit ging vaak ten koste van de leefruimte en kwaliteit. Het groeiende aantal inwoners van de stad verhoogt ook de eisen en verwachtingen voor het publieke domein als een kwalitatieve accommodatie. Het versterken van het groene karakter van de stad kan op verschillende niveaus plaatsvinden om de belevingswaarde te vergroten. Vergroening van ontoegankelijke gebieden kan belangrijke accommodatie toevoegen aan de stad. Tijdelijk groen kan het afwisselende gebruik van de openbare ruimte versterken. Het ontwerpen van groene daken en gevels, samen met het programmeren van het bestaande groen en het toegankelijk maken ervan, zal het woongebied van de stad vergroten. Domeinen De vergroening van de stad vindt plaats in meerdere domeinen: gebouwen, openbare gebieden en privéruimtes. Op gebouwniveau kan de buitenkant worden vergroend door het dak of de gevel. De constructieve mogelijkheden van (bestaande) gebouwen zijn bepalend, evenals de cultuurhistorische waarde van het uiterlijk van het gebouw. Het publieke domein biedt kansen voor een meer optimaal ontwerp van parken en pleinen, water- en rivierstromen, straten en parkeerplaatsen. Mogelijkheden worden bepaald door locatiespecifieke kenmerken en de (potentiële) positie en betekenis van een bepaalde ruimte in grotere netwerken (bijvoorbeeld water en mobiliteit). Privétuinen en semi-private binnenplaatsen kunnen aanzienlijk bijdragen aan waterbeheer, stedelijk klimaat en stedelijke biodiversiteit. De mate waarin ze publiek toegankelijk zijn, is bepalend voor hun bijdrage aan de beleving van de stad. Geïntegreerde strategieën Het uiteindelijke doel is om alle milieu agenda's te verbinden en alle ruimtelijke domeinen te verbinden met geïntegreerde, hoogwaardige landschappen. Dergelijke geïntegreerde projecten vereisen maatwerk. Voor elke situatie moet het potentieel van de verschillende domeinen worden onderzocht en gerelateerd aan de vereiste prestaties per thema. Vervolgens moeten de vereiste interventies worden bepaald, gewogen en verbonden.   CASESTUDIES Deze studie onderzoekt het potentieel van vijf locaties die kunnen worden omgezet in veelbelovende en iconische voorbeelden van deze geïntegreerde aanpak. Deze plaatsen zijn gevestigd in Den Haag, het politieke centrum van Nederland. Bezuidenhoutseweg De parkbeleving van het Haagse bos wordt door het hele gebouw naar de stad getrokken. Door maximaal groen op het dak, de gevel en de openbare ruimte te creëren, ontstaat een echt 'bosgebouw' dat deel uitmaakt van het Haagse bos. Hoftoren De binnentuin en het interieur van de Hoftoren zijn verbonden en geopend. De groene binnenplaats is omgeven door groene gevels, tot aan de hoogte van de omliggende gebouwen, waardoor een groene oase ontstaat. Een monumentale waterval vanaf de toren is zichtbaar vanuit de hele stad. Binnenhof Het Binnenhof is het politieke centrum van Nederland. Het is zeer toegankelijk en heeft een open verbinding met de stad en de nabije omgeving. De gebouwen bevinden zich rond een centraal plein, dat is veranderd in een spectaculair tijdelijk landschap. Het is groen met een Nederlands Arboretum in Delfts Blauwe potten. Bij evenementen worden deze verwijderd of verplaatst. De monumentale Hofvijver krijgt een dynamisch waterniveau. Een laag waterniveau creëert een moerassig gebied met een hoge ecologische waarde. Tijdens ceremonies wordt het waterpeil verhoogd om een ​​monumentale vijver te creëren. Huis Huguetan Een intensief gebruikte tuin wordt gecombineerd met een 'leegstaand stuk stedelijke natuur'. De binnenplaats krijgt een historische parterre-structuur met een eigentijdse interpretatie: een gevarieerde verzameling minituinen die zowel mooi als functioneel zijn. Water wordt hergebruikt voor monumentale fonteinen, plantenbakken bieden een verscheidenheid aan groene en bloeiende borders. Daartussenin is een verscheidenheid aan plaatsen om te verblijven. De tuin op het dak is glooiend en nauwelijks gemeubileerd. Geleidelijke topografie genereert diversiteit. Kleine laagtes creëren een natte omgeving, kleine heuvels genereren droge omstandigheden. Deze overwoekerde heuvels bieden ruimte voor een dynamisch, veranderend en ontoegankelijk stukje natuur. Koninklijke Bibliotheek Het gebouwencomplex van de Koninklijke Bibliotheek heeft een terrasvormig daklandschap. Vanwege het grote dakoppervlak in deze stedelijke context, is het een geschikte locatie voor extra wateropslag in de stad. Dit wordt gecombineerd met een nieuwe openbare functie. De verschillende terrassen bieden ruimte voor getrapte waterbekkens: een overweldigend natuurlijk zwemcomplex.