Gezonde Sporen

Met de verdichting van steden wereldwijd, wordt het steeds belangrijker om in onze stedenbouwkundige planning rekening te houden met de menselijke basisbehoeften. Hoe integreren we thema's als gezondheid en veiligheid in onze steden om ze toekomstbestendig te maken? De focus moet niet alleen liggen op het voorkomen van bepaalde ziektes of het afsluiten van bepaalde gebieden, maar ook op het integreren van deze thema’s in onze steden als een positieve bijdrage aan het stedelijke leven. Amsterdam Zuidoost wordt door de spoorzone verdeeld in de wijken Bullewijk en Amstel III. De gemeente heeft nu de ambitie om er een ruggengraat van te maken die positief bijdraagt aan de identiteit van het gebied waarbij de beide zijden van het spoor met elkaar zijn verbonden. Om dit te bereiken, benaderde de gemeente Amsterdam het O-team welke is opgericht door het ministerie van Binnenlandse Zaken, om strategieën te vinden die ondersteund worden door drie externe instanties. Felixx' bijdrage was gericht op het thema 'Veiligheid en Gezondheid'. Felixx vertaalde de opdracht in drie openbare ruimtemodellen voor de spoorzone: de multi-loop, het park en het icoon. Elk model heeft een andere set van kwaliteiten, deelname van stakeholders en grootte van invloed; en richt zich op veiligheid en gezondheid vanuit een ander perspectief. Veiligheid en gezondheid moeten niet een specifiek kenmerk zijn van één kritische plek, maar moeten even belangrijk worden opgevat als andere vitale infrastructuren van onze steden.   De multi-loop Het multi-loop model voor de spoorwegzone heeft alle mogelijke gezondheidsbronnen verbonden via een samenhangende structuur zodat ze meer toegankelijk worden. Vier thematische routes zijn hieraan gekoppeld: de eco route, de actieve route, de fun-route en de blauwe route. In elke route wordt de spoorzone een integraal onderdeel van de potentiële veiligheids- en gezondheidscorridors van Amsterdam Zuidoost. eco-route De eco route stelt 17 kilometer recreatieve en ecologische routes voor, die de rijkdom van het landschap voor de burgers en de biodiversiteit in het gebied met elkaar verbinden. De spoorzone fungeert als een recreatieve voorziening binnen een ecologisch kader. actieve route De actieve route stelt een dubbele sportbaan voor, om dagelijks te gebruiken. De spoorwegzone fungeert als een collectief sportgebied die is ingericht met nieuwe mogelijkheden voor lichaamsbeweging. fun route De fun-route is een veilig en gezond parcours voor kinderen. De spoorwegzone voegt plezier toe aan het traject door gebruik te maken van de helling, de bomen en het water langs de spoorlijn en door ze om te vormen tot een reeks eilanden, kliffen en bruggen om over te steken en te springen. blauwe route De blauwe route biedt 8 kilometer aan geschikt vaarwater om te kajakken op de Bijlmermeerpolder. De spoorzone wordt het startpunt van de lus en geeft een aantal specifieke plekken aan om wateractiviteiten te stimuleren.      HeT park Het parkmodel voor de spoorwegzone stelt voor om van de ruimte aan beide zijden van het spoor, een stedelijk lineair park te maken. Het park is voorzien van verschillende kwaliteiten aan bestaand groen en is gepositioneerd om een nieuwe bestemming te creëren waar de huidige en geplande lokale straten naar een nieuwe voorkant zullen convergeren. Het onveilige gevoel van de spoorzone wordt omgezet naar een veilige plek en krijgt zo een bijzondere identiteit. HeT Icoon Het icoonmodel voor de spoorwegzone stelt voor om van het spoor een gezondheids- en veiligheidsbestemming te maken, niet alleen voor de wijk maar ook voor de stad. Het icoon is ontworpen als een brug over de weg en het spoor, dat te voet bereikbaar is en de beide zijden van het spoor met elkaar verbindt. Het is ingericht met veel openbare voorzieningen, zowel binnen als buiten, waardoor het bijdraagt aan het algemene gevoel van veiligheid van de omgeving. De drie ontwerpuitwerkingen moeten gezien worden als scenariostudies waarin gezondheid en veiligheid als ontwerpaandrijver hebben geresulteerd in specifieke ontwerpprincipes op verschillende schalen. Deze ontwerpprincipes zullen het potentieel en de toekomstige rol van de spoorwegzone bepalen door te fungeren als een toolbox waar gezondheid en veiligheid op een andere manier kunnen worden aangepakt en context kunnen creëren voor verschillende ruimtelijke kwaliteiten.